پروتز دندانهای جلو
از دست‌دادن دندانهای جلویی مشکل بزرگ و ناراحت‌کننده‌ای است که ممکن است برای هر یک از ما پیش آید. این مشکل می‌تواند ظاهر ما را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد و به همین دلیل باید دراسرع‌وقت جایگزین شوند. در این مقاله از سایت دکتر مصطفوی با پروتز دندانهای جلو آشنا می‌شویم و در ادامه راجع به عوارض پروتز دندانهای جلو و سایر موارد نیز صحبت می‌کنیم.
پروتز دندانهای جلو چیست؟
هر یک از ما ممکن است به دلایل مختلفی مثل پوسیدگی، ضربه شدید و بیماری‌های لثه، دندانهای جلویی خود را از دست بدهیم. از دست‌دادن دندانهای جلو به دلیل تأثیر زیاد بر ظاهر و صورت باعث ناراحتی، کاهش اعتمادبه‌نفس، گوشه‌گیری و در‌نهایت افسردگی می‌شود. به همین خاطر جایگزینی و ترمیم این دندانها بسیار مهم است.
احتمالاً برایتان سؤال شده باشد که پروتز دندانهای جلو چیست؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که پروتز دندانهای جلو روشی برای جایگزین‌کردن دندانهای ازدست‌رفته یا آسیب‌دیده در جلوی دهان است. از دست‌دادن دندان علاوه بر تأثیری که روی ظاهر و اعتمادبه‌نفس ما دارد، بر سلامت دهان و دستگاه گوارش نیز تأثیرگذار است. به همین دلیل استفاده از روش های پروتز دندانهای جلو برای بازگرداندن عملکرد و زیبایی دندان و به‌حداقل‌رساندن اثرات منفی ضرورت دارد.
انواع پروتز دندانهای جلو
انواع مختلف پروتز دندانهای جلو (پروتز دندان ثابت و متحرک) ازجمله کامل یا جزئی وجود دارد که باتوجه‌به تشخیص پزشک و وضعیت دندانها استفاده می‌شود. در ادامه انواع پروتز دندانهای جلو را بررسی می‌کنیم تا بتوانید با دندانپزشک خود در مورد اینکه کدام یک برای شما بهترین است، صحبت کنید.
تاج یا روکش
روکش یا تاج دندان نوعی پروتز ثابت است و از جنس‌های مختلفی مانند فلز یا چینی ساخته می‌شود. روکش هم می‌تواند جایگزین دندان ازدست‌رفته شود و هم به‌عنوان پوشش جدید برای دندان آسیب‌دیده استفاده شود. برای مثال در شرایطی که یکی از دندانهای جلو ترک‌خورده یا پوسیده شده است، روکش‌ها پس از درمان‌های ترمیمی مانند عصب‌کشی روی دندان قرار میگیرند و عملکرد و زیبایی دندان را بازیابی می‌کند.
ایمپلنت
ایمپلنت نوعی پروتز ثابت برای جایگزینی دندان است و معمولاً در شرایطی که یکی از دندانهای جلو به طور کامل ازدست‌رفته باشد، انجام آن توصیه می‌شود. برای انجام ایمپلنت، نوعی فیکسچر تیتانیومی طی عمل جراحی داخل استخوان فک قرار می‌گیرد و با استخوان فک ترکیب و ثابت می‌شود. زمانی که محل جراحی بهبود یافت، تاج دندان روی اباتمنت (abutment: نگهدارنده تاج) متصل به فیکسچر قرار می‌گیرد. پس از قراردادن تاج روی اباتمنت، پزشک باید مطمئن شود پروتز از نظر رنگ، شکل و موارد دیگر با سایر دندانها هماهنگ است.
ایمپلنتها معمولاً دستگاه‌هایی بادوام هستند و تأثیر زیادی بر افزایش کیفیت زندگی دارند. تصمیم برای انتخاب ایمپلنت به هزینه درمان و اینکه آیا استخوان کافی برای کاشت ایمپلنت وجود دارد یا خیر، بستگی دارد.
بریج
هنگامی که یک یا چند دندان ازدست‌رفته باشد، می‌توانید برای پر‌کردن شکاف از بریج استفاده کنید. بریج دندان روشی بین دندان مصنوعی و ایمپلنت است. بریج‌ها انواع مختلفی دارد، گاهی در دو انتهای شکاف به دندانهای طبیعی متصل و حمایت می‌شود و گاهی برای امنیت و ثبات بیشتر، بریج توسط دو ایمپلنت در لثه پشتیبانی می‌شود. بریج معمولاً از دو تاج و تعدادی دندان مصنوعی در وسط تشکیل می‌شود.
دنچر یا دندان مصنوعی
دندان مصنوعی نوعی پروتز است که روی لثه‌ها قرار میگیرند و در دو نوع کامل و پارسیل (جزئی) وجود دارند. برای پروتز دندانهای جلو، دندان مصنوعی گزینه‌ای مناسب است که با استفاده از نگهدارنده به دندانهای کناری خود متصل می‌شود. این نوع پروتز متحرک است و روی دندان ثابت نمی‌شود و در صورت تمایل هنگام خواب یا مسواک‌زدن می‌توانید آن را از دهان خارج کنید. دنچر‌ها کاملاً مانند دندانهای طبیعی به نظر می‌رسند و عملکرد مشابهی دارند.
نوعی پروتز جزئی ثابت وجود دارد که توسط ایمپلنتها حمایت میشوند. این پروتزها در واقع نیمه متحرک هستند، زیرا روی ایمپلنتها چسبانده میشوند؛ اما همچنان باید برای تمیز‌کردن از دهان خارج شوند.
ونیر
ونیر یا لمینت پرسلن نوعی پوسته نازک و ظریف است که برای بهبود ظاهر و ترمیم دندانهای جلویی استفاده می‌شود. این پوسته‌های نازک روی سطح دندانها قرار میگیرند و لکه‌های عمیق، لب‌پریدگی و ترک‌ها را می‌پوشانند. به همین ترتیب به بهبود رنگ و ظاهر دندانهای طبیعی کمک می‌کنند. برای استفاده از ونیر باید دندانهای نسبتاً سالمی داشته باشید.
کاربرد پروتز دندانهای جلو
تا به این قسمت با پروتز دندانهای جلو و انواع آن آشنا شدید. در ادامه برخی از مهم‌ترین کاربردهای پروتز دندانهای جلو را مشاهده می‌کنید:
- ترمیم ظاهر دندانها و افزایش اعتمادبه‌نفس؛
- بازیابی عملکرد کامل دندانها؛
- بهبود سلامت دهان و دندان؛
- جلوگیری از بروز مشکلات مربوط به تغذیه و دستگاه گوارش؛
- جلوگیری از حرکت دندانها به سمت فضای خالی؛
- جلوگیری از تحلیل استخوان فک و ابتلا به بیماری لثه.
روش آماده سازی پروتز دندانهای جلو
در روش آماده سازی پروتز دندانهای جلو ابتدا با پزشک مشاوره انجام می‌دهید تا درمان مناسب برای شما در نظر گرفته شود. سپس دندانپزشک از اسکن سه‌بعدی و تصویربرداری با اشعه ایکس از دهان برای درمان استفاده می‌کند. پس از آن باید باقیمانده دندانهای آسیب‌دیده کشیده و خارج شوند یا درمان‌های ترمیمی مدنظر انجام شود. سپس قالب‌هایی از دهان تهیه می‌شود. توجه داشته باشید که سایر مراحل آماده‌سازی پروتز در لابراتوار انجام خواهد شد. در لابراتوار برای آماده‌سازی پروتز معمولاً از سرامیک، فلز، پرسلن یا کامپوزیت استفاده می‌کنند.
مراحل پروتز دندانهای جلو
مراحل پروتز دندانهای جلو باتوجه‌به نوع پروتزی که انتخاب می‌کنید، متفاوت است. برای هریک از انواع پروتز مراحل زیر طی می‌شود:
تاج
برای نصب تاج دندان، ابتدا باید پوسیدگی و سایر مشکلات دندان برطرف شود. سپس سطح دندان تراشیده شده و قالبی از دندانها تهیه می‌شود. پس از چند هفته، لابراتوار تاج دندان را آماده می‌کند و دندانپزشک با مواد مخصوص آن را روی دندان قرار می‌دهد.
ایمپلنت
مراحل نصب ایمپلنت با سایر روشها کمی متفاوت است. ابتدا طی یک عمل جراحی فیکسچر تیتانیومی داخل استخوان فک قرار می‌گیرد. سپس زمانی که محل جراحی بهبود یافت و پیچ با استخوان ترکیب شد، یک اباتمنت روی سطح لثه به فیکسچر اضافه می‌شود. سرانجام تاج دندان که بر اساس قالب‌ها در لابراتوار ساخته شده است، به اباتمنت چسبانده می‌شود. برای نصب بریج‌های تحت حمایت ایمپلنت نیز همین مراحل طی خواهد شد.
بریج
برای نصب بریج‌‌هایی که توسط دندانهای کناری حمایت میشوند، ابتدا دندان‌هایی که در دو انتهای شکاف قرار دارند، برای قرار‌گیری لنگر فلزی، تراشیده میشوند. سپس با استفاده از قالب دهان و دندانها، بریج ظرف چند هفته در لابراتوار ساخته می‌شود تا در‌نهایت در جای خود قرار بگیرد.
دنچر
برای نصب دنچر فقط تعدادی قالب از دهان تهیه و به لابراتوار فرستاده می‌شود. سپس دندانپزشک دندان مصنوعی را روی لثه‌ها قرار می‌دهد و تنظیم می‌کند.
ونیر
برای تهیه ونیر دندانپزشک ابتدا مینای دندانها را می‌تراشد، سپس از دندانها قالب‌گیری می‌کند. تکنسین‌های لابراتوار با استفاده از قالب، روکش موردنظر را می‌سازند. این روند ممکن است چند هفته طول بکشد. سپس روکش‌ها به مینای دندان چسبانده میشوند و از اشعه فرابنفش استفاده می‌شود تا روکش‌ها را به دندانهای شما محکم متصل کند.
مزایای پروتز دندانهای جلو
در هر درمانی باید به این نکته توجه کنید که ممکن است با مزایا و معایبی مواجه شوید که کاملاً طبیعی است. در ادامه برخی از مهم‌ترین مزایای پروتز دندانهای جلو را مشاهده می‌کنید:
- پروتز دندان خط لبخند بدون نقص برای شما طراحی می‌کند و باعث افزایش اعتمادبه‌نفس می‌شود؛
- پس از پروتز می‌توانید از یک رژیم غذایی معمولی استفاده کنید؛
- پروتز دندانهای جلو باعث حمایت از استحکام استخوان فک و سایر دندانها می‌شود؛
- مراقبت از پروتز دندانهای جلو راحت و شبیه دندان طبیعی است
- پروتز دندانهای جلو مخصوصاً ایمپلنت، در صورت مراقبت مناسب می‌توانند تا سال‌های زیادی حتی تا آخر عمر باقی بمانند؛
- پروتزها کاملاً شبیه شکل، رنگ و اندازه دندانهای طبیعی هستند؛
- پروتزها به‌غیراز ایمپلنت غیرتهاجمی و ایمن هستند.
معایب پروتز دندانهای جلو
و اما معایب پروتز دندانهای جلو شامل موارد زیر است:
- مراحل نصب پروتز طولانی و خسته‌کننده است؛
- ایمپلنتها به حجم و تراکم خاصی از استخوان نیاز دارند و برای برخی مناسب نیستند؛
- جراحی نصب ایمپلنت دندان عوارض جانبی مثل عفونت، آسیب عصبی یا خونریزی را به دنبال دارد؛
- دوره نقاهت پس از نصب ایمپلنت ممکن است طولانی باشد؛
- روش ایمپلنت از سایر درمان‌های دندانپزشکی گران‌تر است؛
- پروتزهای جزئی متحرک ممکن است هنگام صحبت‌کردن یا غذا خوردن حرکت کنند.
مراقبت از پروتز دندانهای جلو
مراقبت از پروتز دندانهای جلو مثل دندانهای طبیعی ضروری است و باعث افزایش ماندگاری آنها می‌شود. ازاین‌رو لازم است که پس از انجام پروتز دندانهای جلو نکات مراقبتی زیر را رعایت کنید:
- پروتزهای دندانی باید هر روز دومرتبه مانند دندانهای طبیعی تمیز شوند. همچنین باید از نخ دندان و دهان‌شویه نیز استفاده کنید.
- دندانهای مصنوعی باید دو بار در روز با آب و خمیردندان تمیز شوند و در محلول مخصوص تمیزکننده دندان مصنوعی خیس شوند تا باکتری‌‌ها و لکه‌ها از بین بروند. بهتر است شب، هنگام خواب آن را از دهان خارج کنید.
- مصرف سیگار باعث طولانی‌تر شدن زمان بهبودی می‌شود؛ بهتر است قبل از عمل و تا زمان بهبودی کامل، سیگار را ترک کنید.
- تا زمان بهبودی کامل از انجام ورزش‌های شدید خودداری کنید.
- پس از نصب پروتز از غذاهای نرم؛ مانند ماست، سوپ، تخم‌مرغ و پوره سیب‌زمینی استفاده کنید.
- در چند روز اول پس نصب پروتز، داروهای تجویزشده توسط دندانپزشک خود را بادقت مصرف کنید. این داروها به کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کند.
دوام پروتز دندانهای جلو
ماندگاری و دوام پروتز دندانهای جلو بین 5 تا 15 سال است؛ اما لمینتها یک راه‌حل نسبتاً دائمی به شمار می‌روند که تا پایان عمر دوام می‌آورند. نگهداری صحیح و رعایت نکات مراقبتی باعث افزایش طول عمر پروتز دندانهای جلو می‌شود.
قیمت پروتز دندانهای جلو
هزینه پروتز دندانهای جلو به روشی که انتخاب می‌کنید و تعداد دندانهای ازدست‌رفته بستگی دارد. معمولاً لمینت نسبت به سایر روشها هزینه بسیار بیشتری دارد و دنچر یا دندان مصنوعی هزینه کمتری به دنبال دارد. هرچقدر تعداد دندانهای ازدست‌رفته بیشتر باشد، هزینه پروتز افزایش می‌یابد. علاوه بر این موارد، کیفیت و نوع مواد اولیه، مهارت و تجربه دندانپزشک نیز بر قیمت پروتز دندانهای عقب و پروتز دندانهای جلو تأثیرگذار است.