انواع ارتودنسی دندان، راهحل دائمی ناهنجاریهای موجود در فک و دندان است. ارتودنسی، یکی از شاخههای تخصصی دندانپزشکی است. واژه ارتودنسی از دو کلمه یونانی orthos به معنای صافومرتب و dontics به معنای دندان تشکیل شده است. ما در این مقاله قصد داریم، انواع ارتودنسی دندان را معرفی کنیم و به طور مفصل، درباره مزایا و معایب هرکدام صحبت کنیم تا باتوجهبه شرایطتان، بهترین نوع ارتودنسی دندان را انتخاب کنید. لطفاً تا انتها همراه ما باشید.
انواع ارتودنسی دندان
وقتی صحبت از انواع ارتودنسی دندان به میان میآید، ناخودآگاه ذهنمان به سمت همان براکتهای فلزی و سنتی کشیده میشود؛ اما در واقعیت، چند نوع ارتودنسی دندان وجود دارد که از نظر ظاهر و نحوه عملکرد با هم متفاوت هستند. ارتودنسیها بهطورکلی، به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم میشوند. هرکدام از این دستهها هم، دارای انواع مختلفی است که پزشکتان باتوجهبه نیاز، میزان بودجه و وضعیت دهان و دندانتان، یکی از آنها را برای درمان انتخاب میکند.
انواع ارتودنسی متحرک
انواع ارتودنسی متحرک، از اکریلیک و سیمهای ضدزنگ فولادی ساخته میشوند که میتوانید آنها را حین ورزشکردن یا برای تمیزکردن، از دهانتان خارج کنید. ارتودنسیهای متحرک در لابراتوارهای دندانپزشکی و بر اساس نحوه قرارگیری دندانهایتان ساخته میشود؛ بنابراین باید خودتان را برای مواجهه با مرحله آزاردهنده قالبگیری آماده کنید. زمانی که برای اولینبار از این نوع ارتودنسی استفاده میکنید، ممکن است کمی احساس ناراحتی کنید یا بزاق دهانتان بیشتر از حد طبیعی، ترشح شود. جای نگرانی نیست! با گذشت زمان، به شرایط جدید عادت خواهید کرد. بازه زمانی درمان با ارتودنسیهای متحرک 3 تا 6 ماه است.
مزایای ارتودنسی متحرک
در این قسمت به تعدادی از مزایای ارتودنسی متحرک که در مقالات علمی ارائه شده است، اشاره خواهیم کرد:
- انعطافپذیری: بریسهای متحرک، منعطفتر هستند و هر زمان که اراده کنید، میتوانید آن را خارج کنید.
- راحتی: ارتودنسی متحرک، راحتتر هستند و برخلاف بریسهای ثابت، چالش زیادی برا تمیزکردن آن نخواهید داشت.
- بهداشت دهانودندان: مسواکزدن دندانها با ارتودنسی متحرک، بسیار راحتتر از نوع ثابت آن است؛ بنابراین خطر ابتلا به بیماریهای دهان و دندان و پوسیدگی پایین است
- زیبایی: بریسهای متحرک، ظاهر زیباتری دارند
- تعداد مراجعات کمتر: ارتودنسی متحرک، فاقد هرگونه کش یا نواری است که برای سفت کردن آن، مجبور شوید به کلینیک مراجعه کنید.
معایب ارتودنسی متحرک
در برخی موارد، معایب ارتودنسی متحرک باعث میشود که این درمان برای شما مناسب نباشد. این معایب شامل موارد زیر است:
- کاربرد آن صرفا به موارد جزئی کجیهای دندان محدود میشود.
- تأثیر منفی روی گفتار میگذارد.
- به مهارت بالای پزشک نیاز دارد.
- فقط برای حرکت دندانها در یک جهت مشخص، کاربرد دارد.
- تحمل آن در فک پایین، سختتر است.
- استفاده از آن در روزهای ابتدایی و تا زمانی که به آن عادت کنید، کمی سخت است.
بیشتر بخوانید: سن مناسب برای ارتودنسی
انواع ارتودنسی ثابت
ارتودنسی ثابت، نوعی از ارتودنسی است که براکتهای آن را به سطح دندانتان میچسبانند؛ بهطوری که شما قادر به برداشتن آن نیستید. این روش درمانی، برای اصلاح انواع ناهنجاریها فک و دهان کاربرد دارد. عملکرد براکتها و سیمهایی که به آنها متصل است، در نهایت به حرکت دندانها برای قرارگرفتن در محل صحیح خود منجر میشود. ارتودنسی ثابت، امکان حرکت دندان به چندین جهت را فراهم میکند. ارتودنسی فلزی، سرامیکی، لینگوال و دیمون، از انواع ارتودنسی ثابت هستند. در ادامه مزایا و معایب ارتودنسی ثابت را می بینیم:
مزایای ارتودنسی ثابت
برای انتخاب هر روش درمانی، لازم است از مزایا و عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید؛ به همین دلیل تصمیم گرفتیم به مزایای ارتودنسی ثابت اشاره کنیم.
- نتیجه بهتر: ارتودنسیهای ثابت به دلیل کنترل بیشتر و بهتر دندانها، نتیجه بهتری دارند.
- ارتقا سلامت بهداشت و دندان: مرتبشدن دندانها، در نهایت منجر به رفع مشکلات موجود در بلع و جویدن میشود. بعد از منظمشدن دندانها، امکان رعایت بیشتر بهداشت دهان و دندان فراهم است.
- درمان انواع ناهنجاریهای فک و دندان: ارتودنسیهای ثابت، قابلیت درمان تمام ناهنجاریها را دارند.
- امکان حرکت دندان در چندین جهت: برای قرارگرفتن دندان در موقعیت صحیح، میتوان آن را در جهت مختلفی حرکت داد.
معایب ارتودنسی ثابت
قبل از آگاهی از معایب ارتودنسی ثابت، در مورد انتخاب آن تصمیم نگیرید. ما در این قسمت به معایب این روش درمانی اشاره خواهیم کرد:
- ارتودنسیهای ثابت جزو درمانهای گران محسوب میشوند.
- در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، احتمال پوسیدگی یا لکهدارشدن دندان وجود دارد.
- لبخندزدن با براکتهای ثابت، برای همه افراد خوشایند نیست.
- ارتودنسی جزو درمانهای بلندمدت (1 تا 3 سال) است.
انواع ارتودنسی لینگوال یا نامرئی
لبخندزدن با براکتهایی که به سطح دندانها چسبیدهاند، برای همه خوشایند نیست. ما به این افراد، انواع ارتودنسی نامرئی یا لینگوال را پیشنهاد میکنیم. بر خلاف نوع سنتی و قدیمی تر ارتودنسیها که به سطح بیرونی دندانها چسبانده میشوند، انواع ارتودنسی لینگوال روی سطح داخلی دندانها کار گذاشته میشوند؛ بنابراین حین لبخندزدن هیچ براکتی مشخص نمیشود و ظاهر طبیعی دندانها حفظ میشود.
مزایای ارتودنسی لینگوال
مزایای ارتودنسی لینگوال باعث شده است تا استفاده از آن بهویژه در نوجوانها که بهظاهر خود اهمیت بیشتری میدهند، گسترش یابد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- همانطور که از اسمشان مشخص است، براکتها لینگوال نامرئی هستند و در ظاهر افراد مشخص نمیشود.
- برخلاف ارتودنسیهای سنتی، باعث ایجاد مشکلاتی در گاززدن یا جویدن نمیشوند.
- ارتودنسیهای لینگوال را میتوان برای ارتقا عملکرد و راحتی شخصیسازی کرد.
معایب ارتودنسی نامرئی
معایب ارتودنسی نامرئی، باعث میشود در انتخاب این روش درمانی کمی محتاط عمل کنیم. این معایب شامل موارد زیر هستند:
- براکتهای لینگوال در مقایسه با انواع ارتودنسی دندان گرانتر هستند.
- استفاده از ارتودنسی نامرئی، بهویژه در روزهای ابتدایی آزاردهنده است.
- روی گفتار تأثیر منفی میگذارند.
- طول درمانشان در مقایسه با براکتهای سنتی بیشتر است.
انواع ارتودنسی دیمون
ارتودنسی دیمون، مشابه انواع ارتودنسی دندان، برای اصلاح ناهنجاریهای فک و دندان استفاده میشود؛ اما با عملکردی متفاوت. در براکتهای معمولی، سیمها بهوسیله کِش به براکتها متصل میشوند؛ اما طراحی براکتهای دیمون بهگونهای است که سیمها بدون نیاز به کش متصل میشوند. مکانیسم فعال این براکتها، باعث میشود تا سیمها بهصورت خودکار و متناسب با حرکت دندانها تنظیم شوند؛ درنتیجه لازم نیست برای تنظیمشان، مدام در مسیر کلینیک به منزل در رفتوآمد باشید.
مزایای ارتودنسی دیمون
مزایای ارتودنسی دیمون، باعث شده است که ورود آنها را به دنیای ارتودنسی، مصادف با انقلابی در این صنعت بدانیم. ما در این قسمت میخواهیم به این مزایا اشاره کنیم.
- ناراحتی و درد کمتر: اعتقاد بر این است که مکانیسم لغزنده براکتهای سرامیکی، منجر به حرکت تدریجی و آرام دندانها میشود که در نهایت، درد کمتری را حس می کنید؛ اما هنوز این ادعا توسط علم به اثبات نرسیده است.
- راحتتر تمیزکردن دندان: حذف کشها، باعث میشود تا دندانهایتان را راحتتر مسواک بزنید.
- تعداد مراجعات کمتر: در براکت دیمون، نیاز به تعویض و تنظیم مجدد ارتودنسیها براکتها و سیمها کمتر است.
- انتخابهای مختلف: میتوانید بسته به سلیقهتان، انواع ارتودنسی دیمون مثل سرامیکی، فلزی یا رنگی را سفارش دهید.
معایب ارتودنسی دیمون
معایب ارتودنسی دیمون، باعث شده است تا هنوز هم پزشکان نسلهای قدیمیتر، براکتها را تجویز کنند. این معایب شامل موارد زیر هستند:
- ارتودنسی دیمون گرانتر از ارتودنسیهای معمول است.
- در برخی از افراد، منجر به ایجاد خراش و سوزش در بافتهای نرم میشود.
- سیمهای ارتودنسی دیمون، مثل نوع سنتی و رایج آن همچنان جلب توجه میکنند.
- اگرچه در تبلیغات، ادعا میشود که طول درمان کوتاهتری دارد؛ اما دوره درمانی آن مطابق ارتودنسیهای معمولی است.
- برخلاف بازاریابها که مدعی هستند نیاز به کشیدن دندانها نیست، در صورت نیاز باید دندان مزاحم کشیده شود.
انواع ارتودنسی سرامیکی
انواع ارتودنسی سرامیکی، نوع دیگری از براکتها هستند که مشابه براکتهای فلزی هستند؛ اما بهجای فلز از براکتهای سرامیکی شفاف یا همرنگ دندان استفاده میشود. ارتودنسیهای سرامیکی طرفداران بیشتری دارد؛ زیرا بسیاری از افراد ترجیح میدهند که براکتها یا دیده نشوند یا کمتر مشخص شوند.
براکتهای سرامیکی بیشتر برای افرادی مناسب هستند که مرحله بلوغ را پشت سر گذاشتهاند و رشد دندانهایشان کامل شده است. این امر موجب میشود که اصلاح دندانها سریعتر انجام شود و احتمال شکستن براکتها به دلیل فشار ناشی از حرکت دندانها کمتر شود.
مزایای ارتودنسی سرامیکی
مزایای ارتودنسی سرامیکی باعث میشود تا شما حین انتخاب روش درمانیتان، نگاه ویژهتری نسبت به آن داشته باشند. این مزایا بهقرار زیر است:
- در مقایسه با براکتهای فلزی کمتر جلبتوجه میکنند.
- در مقایسه با لینگوالها، طول درمان کوتاهتری دارند (18 تا 36 ماه).
- رنگ براکتها را میتوانید، مطابق سلیقهتان انتخاب کنید.
- برای انجام اقدامات تشخیصی مانند تصویربرداری، تداخلات بسیاری کمی را ایجاد میکنند.
معایب ارتودنسی سرامیکی
در کنار مزایا، لازم است به معایب ارتودنسی سرامیکی هم اشاره کنیم. این معایب مطابق موارد زیر هستند:
- گرانتر از براکتهای فلزی هستند.
- ازآنجاییکه براکتهای سرامیکی بزرگتر از براکتهای فلزی هستند، تمیزکردن اطراف براکتها سختتر است. علاوه بر این، احتمال تورم لثه و عقبنشینی آن هم وجود دارد.
- احتمال شکستگی براکتهای سرامیکی دوبرابر فلزی است.
- به دلیل بالاتر بودن احتمال شکستگی و لزوم تعمیر آنها، ممکن است روند درمان در مقایسه با براکتهای معمولی طولانیتر شود.
- احتمال رنگپذیری و لکهدار شدن این براکتها زیاد است.
کلام پایانی
برای درمان ناهنجاریهای مختلف، میتوانید یکی از انواع ارتودنسی دندان را انتخاب کنید. برای این انتخاب لازم است تا عوامل مختلفی مانند میزان بودجه، موقعیت و نحوه قرارگیری دندانها، انتظارتان از نتیجه درمان و … را در نظر بگیرید. انتخاب پزشک دلسوز، متعهد و متبحر در تخصصش، میتواند گامی بزرگ برای رسیدن به هدفتان باشد. کلینیک دکتر مصطفوی ضمن برخورداری از پرسنل مجرب و متعهد، آماده خدمترسانی به شما هموطنان عزیز است.